กาวิสคอน (Gaviscon) ยาลดกรดบรรเทาอาการกรดไหลย้อน แต่ไม่ใช้สำหรับรักษาแผลในกระเพาะ เพราะหลายๆ คนยังเข้าใจผิด เกี่ยวกับยาตัวนี้ แล้วเจ้ายานี้ตกลงออกฤทธิ์ยังไงกันแน่ เหมือนหรือแตกต่างจากยาลดกรด หรือ ยา Algycon มั้ยบทความนี้มีคำตอบ
สารบัญ
2. ยากาวิสคอนมีกี่สูตร แต่ละแบบแตกต่างกันอย่างไร
- Gaviscon peppermint กาวิสคอน สูตรเปปเปอร์มินต์
- Gaviscon dual action กาวิสคอน ดูอัล แอคชั่น
- Gaviscon advance กาวิสคอน แอดวานซ์
กาวิสคอน มีสรรพคุณอะไร
Gaviscon หรือ กาวิสคอน คือยาที่ช่วยรักษาโรคกรดไหลย้อน เป็นหลัก ไม่ใช้ยารักษาแผลในกระเพาะอย่างที่หลายๆ คนยังเข้าใจผิดไป เนื่องจากยาตัวนี้ไม่ได้ออกแบบมาคนละอย่าง กับยาลดกรดเคลือบกระเพาะอย่าง Antacil gel หรือ Amogin gel เพราะฉะนั้น หากเรารับประทานอาหารไม่เป็นเวลา แล้วนำยานี้มารับประทาน เพื่อหวังว่ายานี้จะช่วยปกป้องกระเพาะจากกรด และน้ำย่อยในกระเพาะที่หลั่งออกมา บอกได้เลยว่าไม่ได้ช่วยเท่าไหร่
กลไกการออกฤทธิ์ของ Gaviscon
หลังจากที่เรารับประทานยากาวิสคอน ยาตัวนี้จะเข้าไปทำปฏิกิริยากับกรดในกระเพาะอย่างรวดเร็ว แล้วรวมตัวกันเป็นชั้นเจลที่ชื่อว่า อัลจินิกแอซิด (เกิดจากการทำปฏิกิริยากัน ระหว่าง Sodium Alginate กับกรด HCl ในกระเพาะ)
โดยชั้นเจลนี้จะลอยตัวเป็นแพอยู่ชั้นบนของเหลว และกรดในกระเพาะ เพื่อคอยกดน้ำย่อย และกรดในกระเพาะ ไม่ให้ถูกดันขึ้นมาที่หลอดอาหาร ในรายที่เป็นกรดไหลย้อนอย่างหนัก ยานี้จะลอยขึ้นมาปกป้อง และเคลือบหลอดอาหาร เพื่อไปให้ถูกกรด และน้ำย่อยมากัดจนเกิดแผล และเกิดอาการแสบร้อนนั้นเอง
กลับสู่สารบัญยากาวิสคอนมีกี่สูตร แต่ละแบบแตกต่างกันอย่างไร
ปัจจุบันยานี้ได้ออกสู่ท้องตลาดมาแล้วด้วยกันถึง 3 สูตร ได้แก่ Gaviscon สูตรดั่งเดิม , Gaviscon Dual Action , Gaviscon Advance โดยทั้ง 3 สูตรนี้ช่วยเรื่องกรดไหลย้อนเกือบทุกสูตร
เพียงแต่ว่าจะมีการปรับสูตรเล็กๆ น้อย ของตัวยาสำคัญให้แตกต่างกันออกไป เพื่อจุดประสงค์ในการลดกรดในกระเพาะเพิ่ม และลดผลข้างเคียงในผู้ป่วยบางรายเท่านั้น แล้วแต่ละสูตรของกาวิสคอนแตกต่างกันอย่างไร ไปดูกันต่อเลย
Gaviscon peppermint กาวิสคอน สูตรเปปเปอร์มินต์
ชื่อก็บอกอยู่แล้วว่าดั้งเดิมนั้นก็คือ เป็นกาวิสคอนสูตรแรกที่ออกมาในท้องตลาด โดยเป็นสูตรต้นฉบับของกาวิสคอนสูตรอื่นๆ เท่านั้นเอง โดยออกมาเน้นแก้ปัญหาในผู้ที่เป็นกรดไหลย้อน (Reflux suppressants) โดยเฉพาะ ป้องกันไม่ให้กรดดันขึ้นมากัดบริเวณหลอดอาหาร ทำให้ช่วยลดอาการแสบร้อนกลางอก (Heartburn) ได้เป็นอย่างดี
แต่จุดที่เป็นข้อเสียของสูตรนี้คือปริมาณของ โซเดียม ที่อยู่ในสารสำคัญ โซเดียม ไบคาร์บอเนต ทำให้ต้องระมัดระวังในผู้ที่ต้องควบคุมปริมาตรของโซเดียม เช่น ผู้ป่วยโรคไต ผู้ที่มีโรคความดันสูงเป็นโรคประจำตัว ทำให้สูตรนี้อาจจะไม่เหมาะกับคนไข้กลุ่มนี้
สอบถาม ข้อมูล Gaviscon เพิ่มGaviscon dual action กาวิสคอน ดูอัล แอคชั่น
เป็นตัวที่ออกมาต่อจากกาวิสคอนสูตรแรก โดยมีสารสำคัญ 3 ชนิดเช่นเดิม เพียงแต่เพิ่มปริมาณของตัวยา calcium carbonate ให้มากขึ้น เพื่อช่วยปรับสภาวะความเป็นกรดให้เป็นกลางมากขึ้น
ทำให้ลดอาการอาหารไม่ย่อย เนื่องจากกรดเกินในกระเพาะได้ดีขึ้น และบรรเทาอาการแสบกลางอกได้รวดเร็วขึ้น ซึ่งเป็นจุดเด่นของสูตรดูอัลแอกชั่น ที่เพิ่มความสามารถในการลดภาวะอาหารไม่ย่อยเพิ่มขึ้นมา นอกเหนือจากรักษาอาการกรดไหลย้อนเพียงอย่างเดียว
ปริมาณตัวยาสำคัญ
- sodium alginate 500 mg (โซเดียม อัลจิเนต)
- sodium bicarbonate 213 mg (โซเดียม ไบคาร์บอเนต)
- calcium carbonate 325 mg (แคลเซียม คาร์บอเนต)
Gaviscon advance กาวิสคอน แอดวานซ์
คือ กาวิสคอนสูตรน้องใหม่ล่าสุด ที่ปรับสูตรตัวยาต่างๆ จากสูตรก่อนๆ ให้ช่วยบรรเทาอาการกรดไหลย้อนได้มากขึ้น โดยการเพิ่มปริมาณ sodium alginate เป็น 2 เท่าจากเดิม และเปลี่ยนสารสำคัญ ที่ช่วยลดกรดในกระเพาะจาก sodium bicarbonate และ calcium carbonate เป็น Potassium bicarbonate ทำให้ช่วยลดผลข้างเคียงต่างๆ เช่น ปริมาณโซเดียมที่สูง ทำให้สูตรนี้ผู้ที่เป็นโรคความดัน หรือโรคไต นำไปรับประทานได้ปลอดภัยกับร่างกายได้ดียิ่งขึ้น
ปริมาณตัวยาสำคัญ
- sodium alginate 1000 mg (โซเดียม อัลจิเนต)
- potassium bicarbonate 200 mg (โปเตสเซียม ไบคาร์บอเนต)
กาวิสคอนรูปแบบน้ำ และแบบเม็ด แตกต่างกันอย่างไร
ข้อดี
- ออกฤทธิ์ได้ไว ระงับอาการได้รวดเร็ว
- ไม่ต้องเคียว ให้ยาติดฟัน
- เหมาะสำหรับคนที่กลืนเม็ดยายาก โดยเฉพาะผู้ที่หลอดอาหารอักเสบมากแล้ว
- เหมาะสำหรับผู้สูงอายุ และเด็กที่ยังกลืนเม็ดยาไม่ได้
- สามารถทานได้ทันที แม้ไม่มีน้ำดื่มตาม
ข้อเสีย
- รูปแบบขวดแก้วพกพายาก เสี่ยงต่อการแตก
- รูปแบบซองข้อดีคือพกพาสะดวก แต่อาจต้องทานหลายซองหน่อย สำหรับผู้ที่มีอาการมาก
- ถ้าคนที่ไม่ชอบรสชาติของยา อาจจะทานได้ลำบาก
ข้อดี
- พกพาสะดวก ไม่ต้องกลัวหกเลอะเทอะ
- ใน 1 แผงสามารถติดตัวไว้ทานได้หลายมื้อ เวลามีอาการ
- สำหรับผู้ที่ไม่ชอบรสชาติของยา สามารถกลืนได้โดยไม่ต้องเคี้ยว แล้วดื่มน้ำตามได้เลย แต่อาจพบว่ายาจะออกฤทธิ์ได้ช้ากว่าการเคี้ยวเม็ดก่อน
ข้อเสีย
- ออกฤทธิ์ได้ช้ากว่าแบบน้ำ
- สำหรับผู้ที่กลืนเม็ดลำบาก อาจทานได้ยาก
- ถึงแม้ว่าไม่อยากกลืนเม็ด แต่เมื้อเคี้ยวตัวยามักติดฟัน
- ต้องหาน้ำรับประทานร่วมด้วย
- ไม่เหมาะกับเด็ก และผู้สูงอายุ เพราะยาอาจเหนียวติดคอหอย
ขนาด และวิธีการรับประทานยา
- โดยปกติเราสามารถรับประทานกาวิสคอนได้ เวลาที่มีอาการแสบร้อนกลางอกได้เลย 1 ช้อนโต๊ะ หรือทาน 1-2 เม็ด เวลามีอาการ
- ผู้ใหญ่ และเด็ก 12 ปีขึ้นไป ทาน 10-20 มิลลิลิตร (2-4 ช้อนชา) 4 เวลา หลังอาหาร และก่อนนอน
- เด็กอายุต่ำกว่า 12 ปี ทาน 5 – 15 มิลลิลิตร (1-3 ช้อนชา) 4 เวลา หลังอาหาร และก่อนนอน
- ควรเขย่าขวด Gaviscon ก่อนรับประทาน เนื่องจากยานี้เป็นยาน้ำแขวนตะกอน อาจทำให้ตัวยานอนก้นแกะกันที่ก้นขวดได้
คำเตือน และข้อควรระวังในการทานยานี้
- ห้ามใช้ในผู้ที่ไวต่อการแพ้ส่วนประกอบของยานี้ รวมไปถึงเอสเตอร์ (Ester) ของไฮดรอกซีเบนโซเอต (Hydroxybenzoate)
- การรับประทานกาวิสคอนในปริมาณสูง (2 ช้อนโต๊ะ) ต่อมื้อ ติดต่อกัน อาจต้องระวังในผู้ที่เป็น โรคแคลเซียมในเลือดสูง (Hypercalcemia) โรคแคลเซียมตกตะกอนในเนื้อไต (Nephrocalcinosis) และการเกิดนิ่วแคลเซียมซ้ำ
- ไม่ควรทานยานี้พร้อมกับยาดังต่อไปนี้ เช่น Tetracyclines , Atenolol , Quinolone , Alendronate , Sodium Fluoride หากต้องทานยาเหล่านี้ร่วม ควรทานห่างกัน 2 ชั่วโมง
- ไม่แนะนำให้ทานยานี้ร่วมกับ ธาตุเหล็ก (Ferrous) ส่วนใหญ่แล้วจะเป็นกลุ่มยาบำรุงเลือด และแร่ธาตุสังกะสี (Zinc)
ผลข้างเคียง หรืออาการไม่พึงประสงค์จากการใช้ยา
- การรับประทานยานี้มากเกินไป อาจทำให้เกิดอาการท้องผูก
- อาจทำให้ภาวะในเลือดเป็นด่าง ระดับแคลเซียมในเลือดสูง
- ในผู้ป่วยบางราย การรับประทานมากเกินไปอาจทำให้ร่างกายถูกกระตุ้นให้ผลิตกรดมากเกินไปเกิด (Acid Rebound)
- อาจเกิดอาการท้องอึด ในผู้ที่ทานยามากเกินไป
- ในหญิงตั้งครรภ์ หรือให้นมบุตร สามารถรับประทานได้อย่างปลอดภัย จากการศึกษาในหญิงท้อง 281 คน ยังไม่พบอาการข้างเคียง และอันตรายของทารก
รูปแบบของยา
- แบบขวด 150 , 300 และ 600 มิลลิลิตร
- แบบซอง อลูมิเนียม 10 มิลลิลิตร
- แบบเม็ด บรรจุในแผง Brister
สภาวะการเก็บรักษา
ไม่ควรเก็บยาที่อุณหภูมิสูงกว่า 30 องศาเซลเซียส ห้ามแช่ตู้เย็น หรือแช่แข็ง อายุการใช้ยา 2 ปี และใช้ภายใน 6 เดือนหลังเปิดใช้
บริษัทผู้ผลิต
Reckitt Benckiser Healthcare (UK) Ltd., Dansom Lane, Hull, England
กลับสู่สารบัญสรุป
เราจะเห็นได้ว่าแต่ละสูตรของยากาวิสคอนนั้น จุดประสงค์หลักของยาจะไปเน้นเรื่องของการบรรเทาอาการต่างๆ จากกรดไหลย้อน แต่ก็เป็นเพียงการรักษาชั่วคราวเท่านั้น แต่ถ้าหากต้องการควบคุมโรคกรดไหลย้อนให้หายได้ไว และไม่กลับมาเป็นซ้ำได้ง่าย อาจต้องใช้ยาลดกรดในกลุ่มอื่นๆ ร่วม
เช่น กลุ่ม Proton pump inhibitor หรือ H2 – blocker ร่วมกับการปรับพฤติกรรมการรับประทานอาหารในชีวิตประจำวันร่วมด้วย ถึงจะทำให้การรักษาโรคนี้มีทั้งประสิทธิภาพ และผลลัพธ์ที่ดีในระยะยาวนั้นเอง